Pelet Presi Satın Alırken Sorulması Gereken 10 Teknik Soru

Mühendisler ve Fabrika Yöneticileri İçin Karar Destek Rehberi

Bir pelet presi satın alma kararı; yalnızca kapasite (t/h) ve motor gücü (kW) karşılaştırması değildir. Yanlış sorular sorulduğunda, ilk yıl sorunsuz çalışan bir makine; ikinci–üçüncü yılda yüksek bakım maliyetleri, plansız duruşlar ve kalite dalgalanmaları yaratabilir.Aşağıdaki 10 soru, rule (roller), disk (die) ve tahrik sistemini bir bütün olarak değerlendirmek isteyen teknik karar vericiler için pratik bir kontrol listesidir.

1- Pres kritik elemanları hangi tasarım yüklerine göre analiz edildi?

Soru şu olmalı: “Bu gövde hangi tork, darbe ve titreşim senaryolarına göre tasarlandı?”

FEM analizleri yapılmış mı?
Yüksek kapasitede gövde elastik deformasyonu sınırları nedir?

Rijit olmayan makine elemanları → hizasızlık → rulman ve rule ömründe ciddi düşüş.

2- Disk (die) delik geometrisi prosesime özel mi, standart mı?

Her yem formülasyonu için tek tip delik yapısı doğru değildir.

Efektif delik L/D oranı nedir?
Giriş konikliği ve sıkıştırma zonu nasıl tanımlanmış?
Çıkışta rahatlatma veya ters delik var mı?

Yanlış geometri, enerji tüketimini artırırken PDI’ı düşürür.

3- Rule (roller) sistemi disk üzerine yükü nasıl dağıtıyor?

Sorulması gereken kritik nokta:

Rule sayısı ve çapı nedir?

Rule–disk temas hattı nasıl optimize edilmiş?

Düzensiz yük dağılımı:

Lokal disk aşınması

Rule yüzeyinde pitting

Pelet boyunda dalgalanma olarak sahaya yansır.

4- Rule yataklaması darbeli yüklere karşı nasıl korunuyor?

Pelet preslerinde rule rulmanları, sürekli darbe altında çalışır.

Kullanılan rulman tipi nedir?
Yataklama eksenel kaçıklığa izin veriyor mu?
Yağlama sistemi merkezi mi, lokal mi?

Bu soruların cevabı, rule ömrünü doğrudan belirler.

5-Ana mil ve rulman seçimi hangi ömür kriterine göre yapıldı?

“Kaç saat çalışır?” sorusu tek başına yeterli değildir.

Nominal + pik yükler dikkate alındı mı?
Mil eğilme hesapları yapıldı mı?

Yanlış seçim, disk–rule paralelliğini bozar ve zincirleme arızalara yol açar.

6- Şanzıman darbeli yüklere uygun mu?

Peletleme sabit bir yük değildir.

Şanzıman servis faktörü nedir?
Darbe momentleri için güvenlik payı var mı?

Yetersiz şanzıman seçimi, yüksek kW’a rağmen erken hasar anlamına gelir.

7-Güç aktarımında kaplin ve tork sınırlama var mı?

Bu soru genelde atlanır ama kritiktir:

Kaplin darbe sönümleyici mi?
Yabancı cisim durumunda sistem nasıl korunuyor?

Tork sınırlama çözümleri, pahalı mekanik hasarların önüne geçer.

8-Ayar mekanizmaları operatör hatasına ne kadar toleranslı?

Rule–disk mesafesi ayarı:

Hassas mı?
Tekrarlanabilir mi?
Kilitleme mekanizması güvenli mi?

İyi tasarım, operatör hatasını tolere eder, kötü tasarım hatayı büyütür.

9- Bakım ve sarf parça değişim süreleri nedir?

Sorulması gereken net sorular:

Disk değişimi kaç dakikada yapılır?
Rule sökme–takma için pres nekadar durur?

Kısa bakım süresi = yüksek yıllık efektif kapasite.

10- Bu pres 5 yıl sonra da aynı stabilitede çalışacak mı?

Bu soru, önceki dokuz sorunun özetidir.

Aşınma parçaları standart mı, özel mi?
Yedek parça erişimi ve mühendislik desteği nasıl?

Gerçek yatırım maliyeti, ilk satın alma bedeli değil, toplam yaşam döngüsü maliyetidir.

Sonuç: Doğru Sorular, Doğru Presi Seçtirir

Pelet presi seçimi; disk, rule (roller), gövde ve tahrik sisteminin bir sistem olarak değerlendirilmesini gerektirir.
Teknik karar vericiler için başarı kriteri şudur:

“Bugün çalışan değil, yıllar boyunca stabil çalışan pres.”

Bu 10 soruya net ve teknik cevaplar verebilen üreticiler, genellikle sahada da güven verir.